النگو و دستبند
زنان کم درآمد و ضعیف ایل که قادر به خرید زینت آلات گران قیمت نیستند ، با مهره های زیبا دستبندهایی تهیه کرده به عنوان زیور استفاده می کنند . این نوع دستبندها در اثر فعالیت زیاد با وجودیکه صدمه می بینند اما مقاومت می کنند. مهره هایی که برای این کار در نظرمی گیرند ، عبارتند از :
-صمغ گیاهان که از زمانهای گذشته تغییر حالت داده به صورت کهربا درآمده .
-نوعی ماده پلاستیکی خشک که همان کهربای بدل است و ایلیاتی ها زردیانمی گویند.
-شیشه های کریستالی و تراش دار
-پلاستیکهای شفاف و روشن و یا مات
-چوبهای خراطی شده گرد یا بیضی شکل
-سنگهای قیمتی عقیق و فیروزه و یاقوت
-سنگهای رنگین و جلا دار
-دانه های زیبای گیاهان .
این مهره ها که دارای اندازه های مختلف و رنگها و اشکال متفاوت هستند ، توسط زنان یا دختران جوان ، مرتب و منظم شده ، به صورت یکنواخت و یا یک در میان و به دلخواه آنها را ردیف کرده ، نخ محکمی از آنها عبور می دهند و دو سر نخ را گره زده بعنوان دستبند استفاده می کنند . النگوهای نقره ای با پهنای 2 تا 3 سانتیمتر با نقشهای برجسته نیز مرسوم است . نوعی النگوی فلزی نیز به دست می کنند تا جن زده نشوند . زیرا معتقدند جن از افرادی که آهن همراه دارند ، دوری می کند.
گیسوبند
کوتاه کردن موی سر در میان ایلام مرسوم نیست ، بنابراین مو از سنین کودکی تا آخر عمر به رشد خود ادامه می دهد . زنان و دختران دارای گیسوان بلند هستند که گاه تا ساق پا هم می رسد.
موهای به هم بافته شده که به حدود 12 الی 14 گیسو می رسد ، در زیر چارقد پنهان است و چون برای شانه و مرتب کردن موها فرصت ندارند ، سعی می کنند گیسوان باز نشوند . گیسوبند وسیله ای است تزئینی برای بستن گیسوان و حفاظت آنها که توسط زنان تهیه می شوند .
گیسوبند رشته های ظریف ابریشمی است که به سبک جالبی بافته شده و رشته هایی از آن منشعب می شود که به هر رشته گمپله ظریفی با رنگهای مختلف مربوط می شود . گیسوها ، از میان گیسوبند عبور کرده بر روی کمر آویزان می شوند .
بازوبند
مردم ایل برای جلوگیری از چشم زخم و رفع بیماریها و دفع اجنه ، به دعا نویسان پناه برده و برای رفع مشکلات خود از آنها یاری می طلبند . این افراد هم با نوشتن دعا ، به قول خودشان بیماران را شفا داده ، فقیران را توانگر کرده ، عاشقان را به وصال معشوق رسانده و دیوانگان را بهبود می بخشند. با وجودیکه بعضی از آنها حتی از نوشتن نام ائمه هم جائزند و درون کاغذ نقاشیهایی کرده در شمع می جوشانند تا کسی از کلک آنها سر در نیاورد ، مردم ساده ایل هم چون از جهان بینی اطلاع زیادی ندارند و در میان این نوشته ها نیروی سحرآمیزی می بینند ، با عشق و علاقه و دادن هدایا ، تعدادی از این دعاها را می گیرند و با احترام در جای مخصوصی به نام بازوبند نگهمیدارند .
بازوبند کیسه ایست چرمی یا بافتنی یا از پارچه های زیبا که بوسیله نخ های ابریشمی یا پشمی ظریف تعدادی گمپل به آن آویخته اند و با مهره های زیبایی تزئین کرده اند. بازوبند را به بازوی خود می بندند و دعاهای خود را در آن می گذارند و گاه طلسمی نقره ای که معتقدند آنها را از شر جن ، چشم شور و زبان بد مصون می دارد ، به بازوبند اضافه می کنند.
بازوبندهای زنان اغلب از پارچه های زربفت ، ترمه و یا مخمل که اطرافش را زری دوزی کرده اند ، می باشد و بازوبندهای مردان از چرم ظریف و نازک تهیه می شود . >>
به طور کلی زنان ایل قشقایی نه به خاطر عدم بضاعت مالی و یا ناآشنایی با تزئینات غیرطبیعی ، بلکه به دلیل داشتن اخلاق بی آلایش و فطرت ساده و ذاتی خود از هر نوع تظاهر جلوگیری کرده و معمولاً خود را ساده و بی آلایش نشان می دهند.
<< اگر چه زن با زینت آلات و جواهرات رابطه نزدیک دارد و شاید هم این علاقه معلول علتی باشد که عده ای به نام تظاهر ، تکبر ، خودبزرگ بینی ، زیبایی و ... می نامند، اما هر چه باشد علاقه است و تا حدی مقبول .
استفاده از جواهرات بنابر زندگی ساده و بی پیرایه و همگام با اقتصاد شبانی و به اقتضای چالاکی ، در تحرک و کوچ نشینی ، در ایل کمتر مرسوم است .
زنان ایل که دوشادوش مرد و برابر او حتی بیشتر از او در فعالیت های روزمره شرکت داشته و در گرداندن چرخ اقتصاد ، مهمترین نقش را ایفا می کنند ، نمی توانند آویزه هایی در گوش و گردن و دست داشته باشند ، زیرا جز مزاحمت چیز دیگری نیست .
آنها حتی موهای خود را از وسط سر باز کرده و دسته دسته به هم بافته ، به صورت تعدادی گیسو در زیر چارقد مخفی می سازند تا دست و پا گیر نباشد .
خرید جواهرات و سنگهای قیمتی مثل یاقوت و الماس ، برای خانواده های کم درآمد مشکل و غیرممکن است ، اما زمانی که در اوایل زندگی زناشویی هستند ، بسته به سن و سال و موقعیت خانوادگی ، از النگوی نقره یا طلا یا گردنبند عقیق و کهربا ، به جای الماس ، ممکن است استفاده نمایند. >>
تزئینات خردسالان
که شامل : دعابند ، گل نمک ، مهره مار ، ناخن پلنگ ، صدف و طلسم .
تزئینات لباس زنان
که شامل : لباس مخصوص بی بی ها ( دن) ، پولک دوزی ، منجوق دوزی ، حاشیه دوزی ، شرابه دوزی ، پلیسه دوزی .
منبع روزنامه جام جم
پژوهش نامه قشقایی
